Rys historyczny działalności Społecznego Komitetu Odbudowy Klimka w Grudziądzu od 4 marca 2008 r. do 21 marca 2015 r.

  Społeczny Komitet Odbudowy Klimka w Grudziądzu za główny cel postawił sobie odbudowę wieży. Zakładał wykonanie tego zadania we własnym zakresie i przy współudziale sponsorów  oraz mieszkańców Grudziądza.

 
Realizacja potoczyła się inaczej. Komitet pokrył sam koszty rozbiórki kopca, zatrudnił archeologa, kierownika nadzoru, zlecił opracowanie dokumentacji oraz wykonał prace odkrywkowe przy ruinach Klimka.  Przy aktywnym udziale uczniów Centrum Kształcenia Ustawicznego w Grudziądzu wykonał segregację cegły i oczyszczenie artefaktów wraz z wywózką i zabezpieczył je w pomieszczeniach szkolnych CKU. Udział społeczny mieszkańców naszego miasta w tych akcjach był bezsporny. Całe wykonane przedsięwzięcie było wysiłkiem społecznym.

 
Społecznicy na czele z Pawłem Grochockim na różne sposoby szukali sponsorów i organizowali zbiórki pieniędzy. Pozyskanie tak środków na plany, wykopaliska, zakup materiałów i postawienie wieży nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Nadto skład Zarządu ulegał stopniowej redukcji, co w efekcie mogłoby spowodować rozwiązanie Komitetu.

Do rozwiązania Komitetu nie doszło. Na Walnym Zebraniu członków w dniu 4 marca 2008 r. uchwałą powołano nowy skład zarządu, Przewodniczącym Zarządu wybrano Ryszarda Bogdana Kucharczyka.

 
Dzięki tym zmianom Społeczny Komitet Odbudowy Klimka mimo trudności nie zrezygnował z głównego celu, jakim była odbudowa wieży. Nowo wybrany Zarząd Komitetu zmienił jednak strategię działania w pozyskaniu funduszy i wyznaczył sobie kierunki realizacji przedsięwzięcia, do których bezzwłocznie przystąpił.

W pozyskaniu środków finansowych, przesłał stosowne wnioski o dofinansowanie. Zlecił przygotowanie i opracowanie wniosku firmie Informa z Poznania. Pierwszy wniosek złożono w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie w ramach Priorytetu I Programu Dziedzictwo Kulturowe w dniu 30.V.2008 r. oraz wniosek drugi w dniu 14. X.2008 r. Oba wnioski spełniły wszystkie wymogi formalne, natomiast z powodu wyczerpania środków nie otrzymały dofinansowania.

Ponadto w dniu 11 grudnia 2008 r. Zarząd przesłał do Urzędu Marszałkowskiego, Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Toruniu wniosek o dotacje na prace konserwatorskie restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku. Nazwa zadania: Prace zmierzające do ratowania ruin zamku krzyżackiego, zabezpieczenie konstrukcji i odtworzenie substancji zabytkowej, konserwacja i rekonstrukcja wieży Klimek oraz rewaloryzacja parku na wzgórzu zamkowym w Grudziądzu. Wniosek drugi Zarząd złożył w dniu  9 maja 2009 r. Nazwa zadania: Odtworzenie substancji zabytkowej, konserwacja i rekonstrukcja wieży zwane Klimek na wzgórzu zamkowym w Grudziądzu .

 
W okresie od  18 czerwca 2008 do 18 czerwca 2011 roku Społeczny Komitet Odbudowy Klimka w Grudziądzu  był notarialny zapis w Księdze Wieczystej  użytkownikiem,  całego Wzgórza Zamkowego  z ograniczonym  prawem rzeczowym. Ten fakt nie był wystarczający w kwestiach poprawności pod względem formalnym złożonych wniosków przez Komitet.

W tym samym czasie Prezydent Miasta Grudziądza złożył podobny wniosek i jako dysponent prawa własności do zabytku  otrzymał dofinansowanie.

Wnioski o dofinansowanie wymagały przedłożenia  stosownych dokumentów, między innymi  Projektu rewaloryzacji Parku Miejskiego, Góry Zamkowej. Projekt taki został opracowany przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski  w Olsztynie  pod kierunkiem dr inż. arch. Wandę Lagunę, wykonany przez członka Komitetu inż. Macieja Gamalczyka.  Jedyny otrzymany egzemplarz został dostarczony do Urzędu Miasta  w Grudziądzu i nie został nigdy zwrócony Komitetowi.  Inż. Maciej Gamalczyk dostarczył w drodze wyjątku osobisty egzemplarz Zarządowi Komitetu.

Należy w tym miejscu wskazać, że  już w dniu 14 maja 2008 r.  w Urzędzie  Miasta  Grudziądza członkowie Zarządu  Ryszard Bogdan Kucharczyk i Henryk Przerwa podpisali  porozumienie o współdziałaniu i współpracy przy rekonstrukcji wieży głównej zamku grudziądzkiego zwanej  Klimkiem oraz  obszaru dawnego wzgórza zamkowego  wraz z rewitalizacją parku. W imieniu gminy - miasta Grudziądz porozumienie podpisał reprezentujący Urząd Miasta Prezydent Grudziądza Robert Malinowski.

Porozumienie w realizacji było jednostronne. Większości propozycji Komitetu nie spotykały się z aprobatą władz miasta.

Komitet  prowadził na bieżąco korespondencje z Kujawsko-Pomorskim Wojewódzkim  Konserwatorem Zabytków Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu.  Przewodniczący Komitetu Ryszard Kucharczyk spotykał się osobiście  z Wojewódzkim  Konserwatorem  mgr Samborem Gawińskim, który to okazywał bardzo dużą  przychylność przy odbudowie wieży, ruin zamku i całej inicjatywy Komitetu na rzecz Klimka.

Z istotnych informacji przekazanych do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków  była wiadomość  z dnia 26 maja 2009 r., która ukazała się w lokalnej Gazecie Pomorskiej, oficjalnym portalu miasta: „… nie wiadomo bowiem czy skarpa wytrzymałaby ciężar Klimka. Poza tym koszt jego odbudowy byłby ogromny - twierdził w tym dniu Marek Sikora  wiceprezydent…”. Wizyta  mgr Sambora Gawińskiego w dniu 27 maja 2009 r. potwierdziła wypowiedz wiceprezydenta, który dodał „… skarpa, na której była osadzona wieża, naturalnie się osuwa i konieczne  byłyby  specjalne  badania  geologiczne, które  są jednak kosztowne…”.

Wiadomości ta nie mogła pozostać bez reakcji Komitetu, pilnie powiadomiono pisemnie Wojewódzkiego Konserwatora, że byłe władze miasta poprzedniej kadencji zleciły ekspertyzy i opracowanie  dokumentacji Geologiczno - Inżynierskiej wydzielonych odcinków w tym Góry Zamkowej. Zostały ustawione  punkty pomiarowe oraz kontrolne tzw. repery. Do połowy roku 2008  były przeprowadzane cykliczne pomiary ruchu  skarpy. Kopia tych badań jest w posiadaniu Komitetu.

Istotną wiadomością dla  Komitetu była informacja, że na zlecenie Urzędu Miasta  został opracowany Program Opieki nad Zabytkami dla Miasta Grudziądza na lata 2009-2015
Program opracowała Pracownia Dokumentacji i Popularyzacji Zabytków Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Bydgoszczy. W dokumencie  tym jest tylko postulat autorów  o utworzeniu dwóch parków kulturowych w tym Starego Miasta wraz  z Górą Zamkową  i zielenią komponowana. Nie wspomina się nic w temacie  rekonstrukcji, odbudowy Klimka, czy rewitalizacji Góry Zamkowej, czy zamku krzyżackiego. Członkowie Komitetu, nie zgodzili się z taką interpretacją programu, opieki nad zabytkami. W związku z tym Przewodniczący  Ryszard Kucharczyk w dniu 27 sierpnia 2008 r.  przekazał  do Urzędu Miasta w Grudziądzu informację o propozycji zmiany  w Strategii Rozwoju Miasta Grudziądz 2008-2015. powołując się  Uchwałę Rady Miejskiej  Grudziądza Nr VIII/30/03 z dnia 30 kwietnia 2003 r. i dodanie istotnego zdania do Strategii:  „…  Społeczny Komitet Odbudowy Klimka jako inicjator wszelkich działań na rzecz racjonalnego wykorzystania  lokalnego dziedzictwa kulturowego na terenie wzgórza zamkowego...”..
Wniosek o umieszczenie zadania w Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Grudziądza na lata 2009 - 2015 został uwzględniony.

 
Po odkopaniu ruin wieży okazało się, że koszt prac archeologicznych  przewyższa możliwości finansowe Komitetu i władze miasta przejęły dalszą procedurę badawczą  wzgórza, zleciły  i opłaciły przeprowadzenie niezbędnych prac archeologicznych i konserwatorskich oraz zabezpieczyły środki finansowe.

 
Społeczny Komitet Odbudowy Klimka nie spoczął na laurach, intensywnie  realizował   dalsze popularyzowanie idei odbudowy wieży oraz historycznego jej znaczenia dla turystyki miasta.

Statutowy cel przede wszystkim  ukierunkował  na publikację w lokalnych mediach prasowych, portalach internetowych i lokalnej  telewizji.

Członkowie Zarządu aktywnie brali udział w zbiórkach  publicznych. Pomysły na bieżąco były  wdrażane w różnych formach np. skarbonki (z wizerunkiem wieży Klimek) wystawiane były w dobrych grudziądzkich księgarniach, do których wszyscy mieszkańcy miasta chcący finansowo wspomóc drobna chociażby kwotą idee odbudowy wieży. W sprzedaży pojawiły się reprinty starych pocztówek z okolicznościowym stemplem, kubki, foldery, plakaty i inne gadżety z wizerunkiem wieży.

Opublikowano ponad  49  artytułów prasowych w Gazecie Pomorskiej, Nowościach  i  internetowym portalu MM Grudziądz. Na bieżąco prowadzona była strona internetowa www.klimek.grudziadz.com.pl, na której każdy mieszkaniec Grudziądza mógł śledzić postępy w pracach przy odbudowie wieży Klimek.

Popularyzacje idei odbudowy wieży, były wyróżniane w kilku wydawnictwach książkowych. Przewodniczący Ryszard Bogdan Kucharczyk, autor i wydawca wyróżnił działalność Społecznego Komitetu Odbudowy Klimka  w publikacjach: Grudziądz i okolice na starej pocztówce i fotografii Tom IV, Grudziądz i okolice na starej karcie pocztowej Tom V, Zamek w Grudziądzu Tom II.