Grudziądz i okolice na starej karcie pocztowej Tom II I

Grudziądz i okolice na starej karcie pocztowej Tom II I
Ryszard Bogdan Kucharczyk

sobota, 22 września 2018

„UNIA” w Grudziądzu - Zakłady Centralne Fabryki Maszyn


         Potężna wówczas Fabryka założona została w roku1882, jako małe przedsiębiorstwo prywatne, przez inżyniera Augusta Ventzkiego- późniejszego radcę handlowego i dyplomowanego doktora inżyniera. Dzięki niezwykłym zdolnościom organizacyjnym i gruntownej fachowej znajomości pracy właściciela firmy – fabryka A.Ventzki wzrosła do poważnych rozmiarów.
      W roku 1897 firma, będąca wyłączną własnością inż. A. Ventzkiego przekształciła się na Towarzystwo Akcyjne konkurując skutecznie swoimi wyrobami pierwszorzędnymi fabrykami maszyn w Niemczech.

Najlepszym dowodem wielkiego rozmiaru firmy było zorganizowanie eksportu do Rosji i państw pozaeuropejskich a fabrykaty firmy szeroko rozsiane po świecie zjednały fabryce światową sławę.

W roku 1919 fabrykę przejął ponownie na wyłączną własność A.Ventzki, pod którego sprężystą ręką rozrastała się coraz bardziej, a w sierpniu 1920 roku przechodzi na własność Polskiego Towarzystwa Akcyjnego, pod nazwą „Pomorska Fabryka Maszyn”
W październiku 1920 roku Towarzystwo weszło w posiadanie drugiej fabryki maszyn i narzędzi rolniczych, egzystującej w tym czasie pod firmą R.Peters w Chełmie- a w początku roku 1921 nabyło słynną fabrykę obrabiarek do drewna C.Blumwe i Syn w Bydgoszczy.
Jednocześnie zmieniono dawną firmę na „UNIA” Zjednoczone Fabryki Maszyn, dawniej A. Ventzki, Blumie i Peters Sp. Akc, Bydgoszcz- Grudziądz – Chełmno
W ten sposób firma, wykazując niezwykłą żywotność i energię, osiągnęła w zakresie produkcji jedno z pierwszych miejsc w Rzeczypospolitej.
Zakres produkcji poszczególnych fabryk przedstawiał się następująco:

Zakłady Centralne w Grudziądzu:
produkują pługi jedno i wieloskibowe ( własne patenty), brony polowe, łąkowe, kultywatory i brony sprężynowe ( własne patenty), pielniki, obsypniki, siewniki rzędowe do zbóż i buraków (własne patenty), grabie konne, kartoflarki, parniki, gniotowniki, płuczki, znaczniki- dołowniki, siewniki, jako nowość w owym czasie rzędowe „Turbo” dla gospodarstw małorolnych i siewniki- kupkowniki do zbóż i buraków.
Fabryka w Grudziądzu była znakomicie położona, linia kolejowa Gdańsk – Warszawa i w pobliżu rzeka Wisła –pozwalająca na niezwykle szybką obsługę. Do załadowania większych transportów fabryka własną bocznicę kolejową.
Fabryka produkowała swe wyroby jedynie masowo( seryjnie) - uwagą, że praca rąk ludzkich była systematycznie zastępowana maszynami. Ilość obrabiarek stale wzrastała. Siłę pędną fabryka czerpała z własnej centrali parowo- elektrycznej. Fabryka posiadała specjalny dział remontowo-instalacyjny, bogato wyposażony w obrabiarki, produkujące niezbędne narzędzia, przyrządy, a nawet maszyny specjalne, niezbędne dla produkcji głównej.
W skład fabryki wchodziły warsztaty: odlewnia, stolarnia, ślusarnia, tokarnia, kuźnia, budowa siewników i budowa lokomobil.[1] Oprócz tego były dokonywane różne odlewy na zamówienie i poważne remonty. Największy zbyt wyrobów fabryki był w kraju i wyrażał się w 90 % obrotów ogółem, pozostałe to eksport – kraje bałtyckie, Rumunię i Turcję oraz Brazylię.

Fabryka w Chełmnie ( dawniej R.Peters)


 
Produkowała: młocarnie, sieczkarnie, kieraty, wialnie i.t.p. dla rolnictwa. Fabryka początkowo obsługiwała jedynie najbliższy rejon. Towarzystwo rozwinęło do wymiarów większych, pozwalających na wyroby udoskonalone, mające zbyt w Polsce. Fabryka ta, podobnie jak i centrala, była korzystnie położona, gdyż umożliwiała korzystanie tak z kolei na miejscu, jak szlaku wodnego korytem Wisły. Produkcja roczna przedstawiała się w wysokości ca.2500 sztuk maszyn, wagi około 500 ton. Dodać jednak trzeba, że oprócz produkcji maszyn, fabryka dokonywała wiele remontów i dostaw różnych części zapasowych. Zbyt produkowanych maszyn obejmował jedynie teren Polski.

Fabryka w Bydgoszczy ( dawniej C.Blumwe i Syn)

Produkowała: traki, piły taśmowe, heblarki, tokarki, gonciarki i wszelkie inne maszyny do obróbki drewna wg własnych patentów. Fabryka ta, została rozbudowana, by sprostać nowemu zwiększonemu popytowi polskiego przemysłu drzewnego, którego potrzeby w znacznej części sama zaspakajała.  Miasto Bydgoszcz, centrum komunikacji kolejowej i wodnej, było już bogatym ośrodkiem przemysłowym, co dało silną podstawę tej fabryce. Surowce sprowadzane były przeważnie z hut polskich, a bardzo małej tylko ilości z zagranicy.



[1] – początkowo był to przewoźny zespół napędowy, zawierający: kocioł parowy, maszynę parową i urządzenie transmisyjne (np. koło pasowe), konstrukcyjnie zbliżony do małego parowozu, ale bez własnego napędu. W miarę rozwoju konstrukcji dodawano przymiotniki uściślające, ale zawsze był to zespół napędowy stanowiący zwartą całość w przeciwieństwie do siłowni z wydzielonym kotłem i silnikiem. Przeważnie silnik parowy był mocowany na kotle, rzadziej do jego boku.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz